Zabieg na opadanie płatka w rzepaku – ostatnia prosta do wysokich plonów
11 maja 2022
Chwasty w kukurydzy– jak i kiedy je zwalczać?
5 lipca 2022
Zwalczanie chwastów, obok ochrony insektycydowej, fungicydowej jest nieodłącznym elementem prowadzenia upraw rolniczych. Bez zastosowania odpowiednich środków ochrony roślin chwasty zdominują roślinę uprawną, co w konsekwencji będzie prowadziło do znacznej obniżki plonu lub całkowitej jego straty. Chwasty dużo lepiej od rośliny uprawnej wykorzystują zasoby środowiska – wodę, składniki pokarmowe i światło słoneczne, więc rozwijają się od niej znacznie szybciej.
Do najpopularniejszych grup chwastów zaliczamy chwasty jednoliścienne i dwuliścienne. W tym artykule opiszemy, czym charakteryzują się chwasty dwuliścienne, gdzie występują i, co najważniejsze, jak je zwalczać. Ponadto omówimy przykłady najważniejszych gatunków chwastów dwuliściennych.
Spis treści:
- Czym charakteryzują się chwasty dwuliścienne?
- Jakie są chwasty dwuliścienne występują najczęściej w uprawach?
- Jak odróżnić chwasty dwuliścienne od chwastów jednoliściennych?
- W jakich uprawach występują chwasty dwuliścienne?
- Jaki środek na chwasty dwuliścienne?
Czym charakteryzują się chwasty dwuliścienne?
Chwasty dwuliścienne charakteryzują się tym, że podczas początkowej fazy wzrostu mają dwa liścienie, czyli liście zarodkowe.
Łodyga jest na ogół zielna, bywa gęsto rozgałęziona. Wiązki przewodzące są ułożone koncentrycznie, z przyrostem wtórnym, oraz otwarte. U wczesnych chwastów dwuliściennych mogą być rozproszone. System korzeniowy jest zazwyczaj palowy.
Liście mogą być całe lub złożone, mogą posiadać przylistki oraz wyraźny ogonek. Bywają złożone, o różnych kształtach i siatkowym unerwieniem. Górna strona liścia posiada zwykle grubą warstwę kutikuli i włosków, natomiast dolna – aparaty szparkowe, cieńszą warstwę kutikuli i włoski.
Kwiaty mogą składać się z cztero lub pięcioczłonowych okółków z koroną i kielichem. U wczesnych chwastów dwuliściennych kwiaty mogą być złożone z dwu lub trzyczłonowych okółków, niekiedy o ustawieniu spiralnym. Zarodek ma dwa liścienie, a nasiona mogą być bielmowe lub bezbielmowe.
Jakie chwasty dwuliścienne występują najczęściej w uprawach?
Przedstawicieli chwastów dwuliściennych jest naprawdę bardzo wiele i nie sposób omówić ich wszystkich. Poniżej przedstawiamy najważniejsze chwasty dwuliścienne, które możemy spotkać w uprawie rzepaku ozimego, buraka cukrowego, ziemniaków, zbóż, kukurydzy.
Mak polny
Mak polny z rodziny makowatych to roślina jednoroczna, jara lub zimująca. Pojedyncza roślina może wytworzyć nawet od 10 000 do 20 000 nasion. Elastyczna łodyga maku polnego swobodnie porusza się na wietrze, co ułatwia rozsiewanie nasion.
Mak polny kwitnie charakterystycznie na czerwono w okresie wiosny lub lata. Występuje przede wszystkim gatunkach zbóż i rzepaku ozimym. Najlepiej rośnie na glebach próchniczych, ciężkich, o dużej zawartości azotu i wapnia.
Próg szkodliwości ekonomicznej dla większości gatunków zbóż to 10 do 25 sztuk na metr kwadratowy. Dla pszenicy ozimej jest on mniejszy i wynosi od 6 do 10 sztuk na metr kwadratowy plantacji.
Chaber bławatek
Chaber bławatek należy do rodziny astrowatych i jest rośliną jednoroczną, zimującą lub jarą. Okres kwitnienia przypada na miesiące od czerwca do września. Niełupki mogą być rozsiewane przez wiatr, ale także przenoszone przez mrówki.
Chaber bławatek preferuje gleby lekkie i umiarkowane, piaszczyste lub piaszczysto-gliniaste, o średnim stopniu zakwaszenia. Niemniej można go spotkać na każdym rodzaju gleby. Jest bardzo konkurencyjny względem roślin uprawnych, gdyż pobiera duże ilości wody i składników odżywczych.
Najczęściej zachwaszcza zboża i rzepak. Próg szkodliwości ekonomicznej dla zbóż wynosi od 1 do 10 sztuk na metr kwadratowy.
Przytulia czepna
Przytulia czepna z rodziny marzanowatych to roślina jednoroczna, jara lub ozima. Kwitnie zwykle od maja lub czerwca do października. Pojedyncza roślina może wytworzyć średnio 300-400 rozłupek.
Preferuje gleby żyzne, wilgotne, gliniaste oraz czarnoziemy. Spotkamy ją głównie wśród roślin okopowych, w zbożach, rzepaku, w miejscach ruderalnych w pobliżu zabudowań gospodarczych. Orientacyjny próg szkodliwości ekonomicznej dla zbóż wynosi 1-2 sztuki na metr kwadratowy, a dla rzepaku ozimego 1 sztukę na metr kwadratowy.
Fiołek polny
Fiołek polny z rodziny fiołkowatych to roślina jednoroczna, jara lub zimująca. Kwitnie od kwietnia do października. Jeden egzemplarz może wytworzyć kilkaset nasion. W dobrych warunkach może wydać nawet 46 000 nasion.
To najbardziej pospolity chwast dwuliścienny występujący w uprawach zbożowych oraz rzepaku ozimym. Zachwaszcza również rośliny okopowe, strączkowe oraz kukurydzę. Jest też rośliną-żywicielem dla szkodnika przędziorka chmielowca. Preferuje gleby świeże, zasobne, umiarkowanie kwaśne.
Komosa biała
Komosa biała z rodziny komosowatych to roślina jednoroczna, jara, ciepłolubna. Kwitnie od lipca do października. Pojedyncza roślina może wytworzyć od kilku do kilkudziesięciu tysięcy nasion. Nasiona przetrwają w glebie do 40 lat.
Jest chyba najpospolitszym chwastem dwuliściennym występującym w Polsce. Pojawia się głównie na polach kukurydzy, roślin okopowych, zbóż jarych czy rzepaku. Próg szkodliwości ekonomicznej dla kukurydzy wynosi 2 sztuki na metr kwadratowy. Ale istnieje ryzyko, że już 5 sztuk na powierzchni 10 m2 plantacji kukurydzy w czasie zboru może obniżyć plony o 5%.
Sprawdź inne chwasty w naszym Atlasie Chwastów
Jak odróżnić chwasty dwuliścienne od chwastów jednoliściennych?
Umiejętność rozróżnienia chwastów jednoliściennych od dwuliściennych jest istotna z punktu widzenia skutecznego ich zwalczania w uprawach. Niezbędny jest dobór odpowiednich substancji czynnych, które są składnikiem herbicydów selektywnych dla danej uprawy. Na przykład rzepak ozimy jest rośliną dwuliścienną, a musimy w niej zwalczyć chwasty dwuliścienne z zachowaniem bezpieczeństwa dla rośliny uprawnej. Z drugiej strony samosiewy rzepaku są chwastem w uprawie zbóż i należy je zwalczać przy pomocy środków chwastobójczych.
Wybór produktów do zwalczania chwastów jest bardzo szeroki – wystarczy odpowiednia wiedza, aby optymalnie wykorzystać możliwości danego herbicydu.
We wczesnych fazach rozwojowych chwasty dwuliścienne rozpoznamy po tym, że posiadają dwa liścienie. Analogicznie, chwasty jednoliścienne będą miały w fazie kiełkowania jeden liścień. To najbardziej charakterystyczna różnica między tymi dwoma grupami.
W wyższych fazach rozwojowych możemy zwrócić uwagę na unerwienie liści, w chwastach dwuliścienny tworzy ono sieć, która odchodzi on nerwu głównego. W roślinach jednoliściennych ułożenie nerwów jest równoległe.
W jakich uprawach występują chwasty dwuliścienne?
Chwasty dwuliścienne najczęściej występują w uprawach:
- zbóż ozimych i jarych;
- rzepaku ozimym i jarym;
- roślin okopowych;
- roślin strączkowych;
- kukurydzy
- uprawach warzyw
- sadach
- jagodnikach.
Jaki środek na chwasty dwuliścienne?
By skutecznie zwalczać chwasty dwuliścienne w uprawach, konieczne jest zastosowanie odpowiedniego herbicydu. Producent środków ochrony roślin ProAgri oferuje herbicydy selektywne przeznaczone do usuwania chwastów tylko dwuliściennych lub łączących zwalczanie chwastów jedno i dwuliściennych.
- BluSky 500 WG – zwalcza chwasty w uprawach zbóż jarych i ozimych; poradzi sobie między innymi z fiołkiem polnym, gwiazdnicą pospolitą, jasnotą różową, maruną bezwonną czy niezapominajką polną.
- SunLight 50 SC – można go stosować miedzy innymi w zbożach ozimych i jarych; eliminuje między innymi gwiazdnicę pospolitą, mak polny, marunę nadmorską i przytulię czepną.
- Nevada 40 OD – zwalcza chwasty w uprawach kukurydzy; dobrze radzi sobie między innymi z bodziszkiem drobnym, chwastnicą jednostronną, fiołkiem polnym czy przytulią czepną.
