Herbicydy
Insektycydy
Areał uprawy kukurydzy w ostatnich latach przekroczył 2 mln hektarów. Co spowodowało, że kukurydza jest drugim najchętniej uprawianym gatunkiem po pszenicy ozimej? Jej duży udział w strukturze zasiewów wywołany jest relatywnie prostą agrotechniką oraz możliwością uzyskania dobrej ekonomiki produkcji.
Kierunki użytkowania kukurydzy
Podstawowe kierunki wykorzystania kukurydzy obejmują produkcję ziarna oraz kiszonki.
W produkcji kukurydzy na ziarno, możliwości jej wykorzystania jest bardzo różnorodne — od produkcji pasz treściwych, przez przemysł skrobiowy i młynarski, aż po wytwarzanie bioetanolu.
Kiszonka z kukurydzy stanowi natomiast podstawową paszę objętościową w żywieniu bydła mlecznego i opasowego. Innowacyjne technologie pozwalają również na produkcję kiszonek specjalistycznych, takich jak CCM (z odkoszulkowanych kolb) czy LKS (z nieodkoszulkowanych kolb).
Biomasa z roślin kukurydzy może być także wykorzystywana jako surowiec do produkcji biogazu.
Znaczenie liczby FAO w doborze nasion kukurydzy
Liczba FAO stanowi kluczowy parametr w charakterystyce odmian kukurydzy. Określa długość okresu wegetacji niezbędnego do osiągnięcia dojrzałości technologicznej oraz inne parametry. Jest to trzycyfrowy kod w którym:
- pierwsza cyfra opisuje podstawową klasę wczesności
- druga wskazuje na grupę w obrębie klasy głównej
- trzecia określa kolor ziarniaka.
W warunkach polskich rekomendowane są odmiany kukurydzy o FAO nieprzekraczające wartość 320, przy czym występuje wyraźna rejonizacja upraw. Oficjalna klasyfikacja COBORU wyróżnia odmiany wczesne (FAO do 230), średnio wczesne (FAO 240-250) oraz średnio późne (FAO 260-290).
Wpływ wyboru typu ziarna kukurydzy na termin siewu
Znaczenie w uprawie kukurydzy ma także typ ziarna — flint lub dent. Różnice pomiędzy nimi mogą mieć duże znacznie w wyborze terminu siewu, a także na dynamikę rozwoju roślin w początkowym okresie ich wzrostu.
Typy ziarna kukurydzy
Odmiany kukurydzy typu flint charakteryzują się większą tolerancją na niższe temperatury podczas siewu (7-8°C). Umożliwia to wcześniejsze rozpoczęcie uprawy kukurydzy przy optymalnej dostępności wody, szczególnie na glebach ciężkich. Ziarniaki typu flint zawierają głównie skrobię twardą i szklistą, co predysponuje je do wykorzystania paszowego i produkcji grysu.
Odmiany kukurydzy typu dent wymagają wyższych temperatur gleby podczas siewu (10-12°C) i lepiej sprawdzają się na glebach lekkich. Nasiona charakteryzują się dużym udziałem skrobi mączystej, co czyni je doskonałym surowcem do produkcji etanolu.
Typy kolb kukurydzy
Istotne znaczenie ma również typ kolby (flex lub fix), wpływający na sposób ustalania normy wysiewu. Odmiany typu fix mają genetycznie zdeterminowaną liczbę ziarniaków, co wymaga ścisłego przestrzegania zalecanej obsady. Natomiast odmiany typu flex mogą modyfikować liczbę ziarniaków w zależności od warunków środowiskowych, co daje większą elastyczność w ustalaniu obsady, szczególnie na stanowiskach słabszych lub mozaikowatych.
Hodowla kukurydzy w kierunku optymalizacji cech odmianowych
Współczesna hodowla kukurydzy dąży do odejścia od tradycyjnego podział na typy flint i dent. Tworzone są odmiany łączące najkorzystniejsze cechy obu typów. Charakteryzują się one optymalnym wykorzystaniem wilgoci podczas kiełkowania, wysokim wigorem początkowym oraz efektywnym gospodarowaniem wodą w trakcie całego okresu wegetacji. Szczególnie istotną cechą jest szybkie oddawanie wody w końcowym okresie dojrzewania, co przekłada się na niższą wilgotność podczas zbioru.
Stosowanie środków ochrony roślin w kukurydzy
Z powodu szybkiego wzrostu roślin kukurydzy możliwość wykonania zabiegu przy pomocy opryskiwaczy zawieszanych lub ciągnionych jest dość mocno ograniczona. W związku tym dla większości gospodarstw ostatnim możliwym terminem wjazdu w pole jest faza około 9-12 liści kukurydzy.
W związku z tym tylko w gospodarstwach wyposażonych w opryskiwacze szczudłowe istnieje możliwość aplikacji środków ochrony roślin w wyższych fazach rozwojowych kukurydzy. Celem takich zabiegów jest głównie zwalczanie omacnicy prosowianki. Rzadko prowadzona jest ochrona kukurydzy przed chorobami, które obecnie nie występują jeszcze powszechnie w tej uprawie.
Kiedy wykonywać zabiegi herbicydowe w kukurydzy
Podstawowym zabiegiem ochrony roślin w uprawie kukurydzy jest zwalczanie chwastów. Może być ono przeprowadzone przed lub po wschodach rośliny uprawnej. Zabieg regulacji zachwaszczenia powinien być wykonany zgodnie z etykietą-instrukcją stosowania większości zarejestrowanych produktów do fazy 6, a optymalnie do fazy 4 liści kukurydzy (BBCH 14).
Preparaty mikrobiologiczne w uprawie kukurydzy
W trakcie sezonu wegetacyjnego kukurydzy występuje kilka różnych okresów krytycznych spowodowanych czynnikami abiotycznymi i biotycznymi. Coraz częściej z pomocą w ograniczaniu ich negatywnych wpływów przychodzą preparaty mikrobiologiczne. Dobrze dobrane wykazują wielokierunkowe działanie takie jak zwiększenie wigoru roślin, lepsze znoszenie stresu związanego z niskimi temperaturami w początkowych fazach wzrostu. Bardzo często po okresie niskich temperatur wczesną wiosną, występuje okres suszy wiosennej związanej z wiosenno uprawą roli oraz dużym nasłonecznieniem i brakiem opadów. I tutaj także mikroorganizmy wspomagają rośliny kukurydzy w przetrwaniu tego trudnego okresu. Bardzo ważnym efektem stosowania preparatów mikrobiologicznych jest indukowanie Systemicznej Odporności Roślin (ISR) na choroby i szkodniki roślin. Przykładem takiego produktu jest Arcton WG, z firmy AgroBiotics.
Preparaty mikrobiologiczne mogą być stosowane łącznie z większością środków ochrony roślin.
